ΕΡΓΑΛΕΙΟ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Το πιο ολοκληρωμένο εργαλείο εργασίας του Συστήματος Bodynamic είναι ο Σωματικός Χάρτης, άρτια οργανωμένη και ακριβής αναπαράσταση των δυνάμεων αλλά και των εμποδίων στο σώμα του ατόμου, η οποία χαρτογραφεί τις ακολουθίες ελαστικής απόκρισης στους μυς και συνδετικούς ιστούς του σώματος και τις συσχετίζει με ακρίβεια προς το ψυχολογικό περιεχόμενο.
Ο Σωματικός Χάρτης βασίζεται στην ψηλάφηση περισσότερων από 125 μυών (επί δύο πλευρές του σώματος) και χρησιμεύει ως περιεκτικό βοήθημα στην αξιολόγηση της προσωπικότητας · προσφέρει μοναδικά πλήρη και συνολική εικόνα της εξέλιξης κατά την παιδική ηλικία, των Χαρακτηροδομών, και των Λειτουργιών του Εγώ που εξετάζει το Σύστημα Bodynamic. Επιπλέον ο Σωματικός Χάρτης βοηθά τον θεραπευτή να προβλέψει πώς θα μπορούσαν να ωφελήσουν το θεραπευόμενο οι διάφορες κατευθύνσεις θεραπείας.
Με την εξέλιξη της Ανάλυσης Bodynamic στις αρχές της δεκαετίας 1970 η Lisbeth Marcher και οι στενοί συνεργάτες της κατέγραψαν και επεξεργάστηκαν 10.000 περίπου εκθέσεις με συγκεκριμένα υποσύνολα δεδομένων από συνεδρίες ψυχοθεραπείας με ενήλικους και παράλληλα από παρατηρήσεις για την εξέλιξη κατά την παιδική ηλικία. Τα αρχικά αποτελέσματα της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για πολλά χρόνια πρακτικής ψυχοθεραπευτικής εργασίας από τους συνεργάτες του Ινστιτούτου της Δανίας, ενώ παράλληλα τα αποτελέσματα αυτών των ετών εργασίας καταγράφονταν και ενσωματώνονταν συστηματικά στο αρχικό μοντέλο, τελειοποιώντας το. Όλη αυτή η εμπειρική έρευνα βάσης αποτελεί το θεμέλιο της γνώσης που έχουμε ενσωματώσει στο Σύστημα Bodynamic.
Το Σύστημα Bodynamic προχώρησε και τελειοποίησε τη γνώση για την τονική απόκριση των μυών – σε πλήρη και ακριβή αντιστοιχία με τη σωματική-κινητική και ψυχολογική εξέλιξη κατά την παιδική ηλικία – σε τόσο μεγάλο βαθμό ώσπου κατέληξε σε μια νέα πρόκληση: αναρίθμητα επιμέρους δεδομένα για την ποικιλία τονικών αποκρίσεων που παρουσιάζει σε κάθε άτομο κάθε συγκεκριμένος μυς · ο συσχετισμός των τονικών αποκρίσεων από ακολουθίες συνεργαζόμενων ή ανταγωνιστών μυών · ο ρόλος τους στη σωματική, κινητική και ψυχολογική εξέλιξη του παιδιού, σε συσχετισμό με τις Χαρακτηροδομές – Χαρακτηρολογικές Θέσεις και τις Λειτουργίες του Εγώ · τα αποτελέσματα όλων αυτών των συντελεστών στην ψυχοθεραπευτική διεργασία και πρόοδο της ψυχοθεραπείας σε ενήλικους · όλες αυτές οι πληροφορίες είχαν φτάσει στο σημείο να είναι τόσο μεστές περιεχομένου αλλά επίσης περίπλοκες, ώστε ο πλούτος τους από μόνος να τις κάνει δύσχρηστες – ή μάλλον χρήσιμες για λίγους εξαιρετικά έμπειρους και εξειδικευμένους ψυχοθεραπευτές.
Ο Σωματικός Χάρτης δημιουργήθηκε εν μέρει ως μέσο διαχείρισης του τεράστιου όγκου πρωτογενών σωματικών–κινητικών–ψυχολογικών δεδομένων που χρησιμοποιεί η μέθοδος συνολικά αλλά και για κάθε άτομο. Ο Χάρτης οργανώνει όλα αυτά τα δεδομένα σε μια σελίδα χαρτί που απεικονίζει το ανθρώπινο σώμα σε όψη από εμπρός, από πίσω, και το κεφάλι σε πρόσοψη · εμφανίζει 125 σημεία ελέγχου σε κάθε πλευρά του ανθρώπινου σώματος (αριστερή – δεξιά) και χρησιμοποιεί εννέα χρώματα, κυρίως στο φάσμα του ερυθρού και του κυανού, για να παραστήσει τις λεπτές αποχρώσεις της τονικής απόκρισης σε μυς, μέρη μυών, και φάσια (συνδετικό ιστό) του σώματος, «κλειδιά» για το αντίστοιχο ψυχολογικό περιεχόμενο. Ο Σωματικός Χάρτης επιτρέπει να προσδιορίσουμε με μεγάλο βαθμό ακρίβειας την ηλικία (ή ηλικίες) στην οποία ξεκινούν οι ρίζες κάθε συγκεκριμένου ψυχολογικού προβλήματος, όπως επίσης και οι ρίζες ενδεχόμενου τραυματικού σοκ ή Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες.
«Χαρτογραφούμε τους σχηματισμούς ακαμψίας-συγκράτησης, ή αδυναμίας-παραίτησης, ή υγιούς λειτουργίας που εμφανίζονται σε κάθε ηλικία, και βοηθάμε το άτομο να δημιουργήσει και να εξελίξει την επαφή του με ένα νέο σύνολο αισθημάτων στο πιο βαθύ επίπεδο του είναι του» εξηγεί η Lisbeth Marcher, ιδρύτρια του Συστήματος Bodynamic.
Συγκριτικά Τεστ Προσωπικότητας με το προβολικό τεστ Rorschach και το Σωματικό Χάρτη – συμβολή στην καθιέρωση του Σωματικού Χάρτη
Ο Σωματικός Χάρτης χρησιμεύει επίσης ως εξαιρετικά ακριβές τεστ προσωπικότητας στο ιδιαίτερο πλαίσιο του Συστήματος Bodynamic. Μια πιλοτική έρευνα που έγινε στην Κλινική Τραύματος ερευνητικού ιδρύματος της Δανίας ανέλαβε να συγκρίνει τα αποτελέσματα τεσσάρων διαφορετικών τεστ και μεθόδων που χρησιμοποιούνται συχνά για την ψυχολογική αξιολόγηση ψυχιατρικών ασθενών και πελατών ψυχοθεραπείας, συγκρίνοντάς τα με τα αποτελέσματα που έδωσε ο Σωματικός Χάρτης. Ένα από τα άλλα τεστ που χρησιμοποιήθηκαν ήταν το προβολικό τεστ Rorschach. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ορισμένους πολύ ενδιαφέροντες συσχετισμούς:
• Οι αξιολογήσεις που προέκυψαν από το τεστ Rorschach και το Σωματικό Χάρτη παρουσίασαν υψηλό βαθμό συμβατότητας, μεγαλύτερο από οποιοδήποτε άλλο ζεύγος μεθόδων·
• Το τεστ Rorschach αποδείχθηκε ακριβέστερο από το Σωματικό Χάρτη στην αξιολόγηση της εξέλιξης των γνωσιακών λειτουργιών·
• Ο Σωματικός Χάρτης προσέφερε ακριβέστερες και λεπτομερέστερες πληροφορίες, σε σύγκριση με το τεστ Rorschach, ως προς την ψυχολογική εξέλιξη του ατόμου · την ηλικία κατά την οποία ξεκινούν οι ρίζες των συγκεκριμένων ψυχολογικών του θεμάτων · και επίσης ακριβείς πληροφορίες για τον προσδιορισμό του Τραυματικού Σοκ·
• Ως συνολικό συμπέρασμα της σύγκρισης, το προβολικό τεστ Rorschach και ο Σωματικός Χάρτης ήταν οι δύο πιο αξιόπιστες μέθοδοι αξιολόγησης, όπως απέδειξε η συνεχιζόμενη αξιολόγηση των ίδιων ατόμων κατά τη διάρκεια της θεραπείας που ακολούθησε.
O Σωματικός Χάρτης στην ψυχοθεραπευτική διεργασία
Σε πρώτη επαφή, ο Σωματικός Χάρτης μοιάζει περίπλοκος. Είναι γεγονός ότι σήμερα η λεπτομερής ανάλυση του Σωματικού Χάρτη ενός ατόμου γίνεται σε υπολογιστή με εξειδικευμένο λογισμικό που οργανώνει την τονική απόκριση εκατοντάδων μυών ως προς τις Χαρακτηροδομές και Θέσεις, τις Λειτουργίες του Εγώ, Τραυματικό Σοκ και PTSD, και αρκετές ακόμα διαστάσεις χρήσιμες στην ψυχοθεραπεία.
Ο θεραπευτής του Συστήματος Bodynamic χρησιμοποιεί τον Σωματικό Χάρτη του ατόμου ως βοήθημα και πλαίσιο αναφοράς που προσφέρει πληροφορίες εξαιρετικά χρήσιμες σε κάθε φάση της ψυχοθεραπευτικής διεργασίας. Παραδείγματος χάρη, να προσδιορίζει με μεγάλη ακρίβεια την ηλικία – εξελικτική φάση στην οποία ξεκινούν οι ρίζες ενός ψυχολογικού θέματος · να αναγνωρίσει ενδείξεις Τραυματικού Σοκ και PTSD και να τις συσχετίσει προς τις Χαρακτηροδομές και τις Λειτουργίες του Εγώ, πράγμα που επιτρέπει στον θεραπευτή να πληροφορεί και να εκλεπτύνει τις υποθέσεις εργασίας του, και να κατευθύνει καλύτερα την ψυχοθεραπεία.
Ο Σωματικός Χάρτης προσφέρει μια μέθοδο μοναδικής ακρίβειας για την ψυχολογική αξιολόγηση του ατόμου, καθώς δεν χρησιμοποιεί τις πληροφορίες που δίνει προφορικά το άτομο από τη δική του υποκειμενική σκοπιά, αλλά προσφέρει αντικειμενικό τρόπο αξιολόγησης της προόδου του. Ανανεώνοντας το Σωματικό Χάρτη κάθε δύο χρόνια (κατά μέσο όρο), λαμβάνουμε εξαιρετικά ακριβή δεδομένα για την πρόοδο τη ψυχοθεραπείας.
Έχει σημασία να τονίσουμε ότι για να μπορέσει ο θεραπευτής να αποκτήσει αυτό τον ουσιαστικό όγκο δεδομένων ακριβείας, πολύ μεγάλο μέρος της εκπαίδευσης στο Σύστημα Bodynamic αφιερώνεται στην εκμάθηση και πρακτική εξάσκηση της συγκεκριμένης ανατομίας και κινησιολογίας των μυών και συνδετικών ιστών του σώματος, χρησιμοποιώντας βοηθήματα – ανατομίες, εγχειρίδια, βιβλία – από άλλα συστήματα υγείας (ιατρική, φυσικοθεραπεία, κ.ά.) τα οποία συμπληρώνουμε με την εξειδικευμένη βιβλιογραφία του Συστήματος Bodynamic.
Κείμενο: Γιώργης Τουφεξής
.
